Oppervlakkige wonden op vakantie: reageer op de juiste manier!

Hoewel de mug onze grote vijand blijft op vakantie, zijn er nog andere insecten die steken, zoals de wesp, mier, daas of larve van de herfstmijt. Kunt u trouwens de verschillende insectenbeten van elkaar onderscheiden?

Wees gerust, de meeste steken zijn onschuldig. Zodra de jeuk verdwenen is, zijn we het voorval vlug vergeten. Maar als u allergisch bent, bijvoorbeeld voor bijensteken, dan is heel vlug reageren belangrijk om niet in een anafylactische shock te raken. In geval van ademhalingsproblemen, oedeem, een rode huid, misselijkheid of koorts moet u zo vlug mogelijk naar de spoeddienst!

Hoe beschermt u zich?
Tegen muggen:

• Bedek uw lichaam met een lange broek die aan de enkels aansluit en een bovenstuk met lange mouwen. Kousen zijn misschien niet erg elegant, maar vormen een prima bescherming.
• Draag bij voorkeur kledij in lichte kleuren.
• Gebruik een insectenwerend middel (Deet), brand antimuggenspiralen of -kaarsen. Etherische oliën (citronella, geranium, basilicum) kunnen ook een fantastisch hulpmiddel zijn.
• Slaap ’s nachts onder een muskietennet en open geen deuren of ramen als het licht aan is.
• Neem een antimalariamiddel als u in een gebied bent waar malaria voorkomt.

Tegen wespen, bijen, dazen, larven van de herfstmijt:

• Gebruik geen parfums en haarlak en bedek dranken en eetwaren die hen aantrekken en agressief maken.
• Let op voor dazen in de omgeving van waterlopen en zwembaden.
• Maak geen bruuske bewegingen. Hiermee maakt u het insect alleen maar zenuwachtig in plaats van het te verjagen.

Wat doet u bij een insectenbeet?

• Verwijder zo nodig de angel met een pincet dat u eerst ontsmet.
• Breng ijs aan om de pijn te verzachten.
• Verlicht de irritatie en jeuk met een verzachtende, ontstekingsremmende crème. Een paar druppels etherische theeboom- en spijkolie op de insectenbeet kan ook helpen.
• Neem indien nodig gedurende enkele dagen antihistaminen.

Wat doet u als u aan zee wordt gestoken?
Als u uw vakantie aan zee doorbrengt, let dan op voor steken van de kwal, zee-egel en giftige vissen. Het motto is: kijk waar u loopt en draag plastic watersandalen. Want vissen zoals de pieterman verschuilen zich soms onder het zand. En om de gevaren onder water te zien: leve de duikbril!

Wat doet u als u aan zee wordt gestoken?

• Kwal: begin vooral niet te krabben aan de wond! Spoel de geïnfecteerde huid met zeewater, zonder te wrijven, en laat de plek opdrogen. De pijn moet normaal vlug wegtrekken. Breng daarna een ontsmettingsmiddel aan en neem eventueel een antihistamine.
• Zee-egel: verwijder de stekels met een gedesinfecteerde pincet. Week indien mogelijk uw voet in warm azijnwater om de stekelresten te verwijderen. Of reinig uw voet met water en zeep. Ontsmet de wond. Neem een pijnstiller om de pijn te verlichten.
• Giftige vissen: dit moet u eerst doen.

Prikkende planten: loop ertegen en u zult het geweten hebben
Als u op het platteland gaat wandelen, zorg er dan voor dat u uw benen niet prikt aan brandnetels langs de paden. Vermijd elk contact, dat is de beste preventie. Of trek laarzen en handschoenen aan. Bijvoorbeeld, als u zin heeft in die heerlijke groene smoothie van brandnetel en banaan! Hoe plukt u brandnetels zonder u (al te veel) te prikken? Bekijk dit filmpje.

Kwam uw kind in aanraking met brandnetels? Behalve wat rode zwellinkjes en een onaangenaam prikkend gevoel is dit niet erg. Strijk met een ijsblokje over de plek en smeer er een verzachtende crème op.

Goed om te weten! Ook al zien ze er leuk en onschuldig uit, let op voor deze gevaarlijke, giftige planten.

Teken, slangen, spinnen, vlooien, … allerlei beestjes die we liever niet op onze wandeling of in de slaapkamer tegenkomen. In de meeste gevallen zijn de beten ongevaarlijk en volstaat het om de wond te reinigen of ontsmetten, een verzachtende zalf aan te brengen en enkele dagen geduld te hebben tot de jeuk verdwijnt.

Hoe beschermt u zich tegen teken?
De zomer is het gedroomde seizoen voor wandelingen in het bos, het geliefkoosde terrein van teken. Sommige zijn jammer genoeg geïnfecteerd met de borreliabacterie die, als ze de mens besmet, de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Welke voorzorgsmaatregelen moet u nemen?

• Trek voor een wandeling kleren in lichte kleuren aan, die het lichaam helemaal bedekken (voeten, benen, armen, hals).
• Controleer na elke wandeling uw lichaam op de aanwezigheid van teken: buig voorover en schud met uw haren, en bekijk elk lichaamsdeel nauwkeurig. Herhaal deze procedure als u de volgende morgen een douche neemt. Een teek is namelijk beter zichtbaar als hij de tijd heeft gehad om zich vol te stoppen met bloed.

Wat te doen in geval van een tekenbeet?

• Verwijder onmiddellijk de teek met een tekenpincet, zonder hem plat te drukken of eraan te draaien. Vergeet het kopje niet.
• Ontsmet daarna de beet.
• Verschijnt er een rode plek rond de beet? Heeft u spierpijn en koorts, of voelt u zich misselijk? Raadpleeg zo vlug mogelijk een huisarts. Hij zal u antibiotica voorschrijven.
• Noteer in elk geval de datum van de beet, neem een foto en meld het aan uw huisarts bij uw volgende afspraak. Want het is mogelijk dat de symptomen pas maanden later opduiken, als de bijtwonde allang verdwenen is.

Slangen: hoe zich te beschermen en wat te doen?
Kijk uit voor adders (niet te verwarren met de onschuldige veldslang). Ze verschuilen zich soms in het gras, in boomstammen en tussen de rotsen. Draag hoge schoenen en kijk uit waar u uw handen zet. Als u een adder aantreft, ga zo onopvallend mogelijk weg en kom niet dichterbij.

Een adderbeet is makkelijk te herkennen: twee puntje omgeven door een rode kring. Leg het slachtoffer neer en immobiliseer het lichaamsdeel (spalk). Verwijder schoenen en juwelen en bel zo vlug mogelijk de hulpdiensten vóór de zwelling optreedt. Ontsmet in afwachting de beet of reinig de wond met water en zeep. Probeer vooral niet het gif eruit te zuigen of het lichaamsdeel af te binden met een knelverband.
Meer informatie vindt u hier.

Volop zon, dat is toch waar we allemaal ’s zomers naar verlangen. Maar let op voor te veel zonnebaden. Zoals alle lekkere dingen is ook hier de boodschap: genieten met mate. En zelfs bij bewolking, als de zon niet zichtbaar is, blijft ze branden.

Hoe beschermt u zich tegen de zon?

• Draag een zonnebril met 100% uv-bescherming, een hoedje of pet en ruimzittende, lichte kledij, bij voorkeur in lichte kleuren.
• Blijf uit de zon tussen 10 en 16 uur, omdat de uv-straling dan het gevaarlijkst is.
• Bespaar niet op zonneproducten: breng 30 minuten vóór blootstelling een spray of crème aan, en herhaal dit om het uur of na elke zwempartij (op een afgedroogde huid). Besteed extra aandacht aan de gevoelige zones die minder worden blootgesteld aan de zon (randen van onze zwemkledij, oksels, nek, …). Denk er ook aan om uw lippen te beschermen.
• Welke beschermingsfactor kiest u best? Het antwoord vindt u hier!

Wat moet u doen bij zonnebrand?

• Koel de verbrande huid 20 minuten lang af in water van 20 graden.
• Breng een aftersun aan. Als de huid erg rood is, gebruik dan een aangepaste zalf (bijv. Biafine, Flamigel, … vraag raad aan uw apotheker).
• Andere, heel doeltreffende remedies: aloë vera en goudsbloemolie.
• Raadpleeg een huisarts in geval van brandblaren of koorts.

Bloeduitstortingen, snijwonden, schrammen, … help! Hoe verzorgt u die oppervlakkige wonden? Een fiets- of voettocht? Neem alles mee om elk risico op wonden en infecties te vermijden.

Wat doet u in geval van een kwetsuur?

• Verwijder textielvezels, steentjes en ander materiaal uit de wond.
• Reinig de wond met water en zeep of gebruik een ontsmettingsmiddel.
• Leg er ijs op en breng een pijnstillende zalf aan.
• Als u liever een natuurproduct gebruikt: arnica en etherische olie van helichrysum italicum zijn heel geschikt.
• Om een herinfectie te voorkomen beschermt u een diepere wond die nog een beetje bloedt met een verband. Of raadpleeg een huisarts als de wond moet gehecht worden. Andere tips vindt u hier.

Zijn uw vaccins nog werkzaam?
Als uw tetanusvaccin niet up-to-date is (ouder dan 10 jaar), kunt u het beste naar een arts gaan voor een nieuwe injectie of een preventieve booster.

Neem dit zeker mee in uw reisapotheek:

• Antiseptische lotion om wonden te ontsmetten
• Desinfecterende handgel
• Arnicazalf om de blauwe plekken te verzachten
• Koortswerend en pijnstillend medicijn: paracetamol, aspirine, ibuprofen…
• Verbanden, steriel wondverband, zwachtel, pleisters
• Zonnebescherming en aftersun
• Muggenwerend middel (en muskietennet!)
• Etherische oliën: onder andere van pepermunt, citronella en theeboom
• Pincet, verbandschaar, tekenpincet, thermometer, een paar wegwerphandschoenen

Het allerbelangrijkste!
Als u twijfelt of als de pijn of het ongemak blijft duren, raadpleeg een arts of bel de nooddienst op 112.

• Wat moet u weten als u belt naar het noodnummer?
• Alle noodnummers van over de hele wereld (Engels artikel)